ούρτικα

(urtica). Δικοτυλήδονο φυτό της οικογένειας των ουρτικιδών ή κνιδιδών, με περίπου 30 είδη, όλα των εύκρατων περιοχών. Η ο. είναι πόα μονοετής ή πολυετής, με άφθονες τρίχες οι οποίες βγάζουν ερεθιστικό υγρό που προκαλεί μεγάλη φαγούρα. Τα φύλλα της είναι έμμισχα, οδοντωτά με παράφυλλα και τα άνθη της πρασινωπά, που εμφανίζονται σε μασχαλιαίους βότρυς ή σφαιρικά κεφάλια, μόνοικα ή δίοικα απέταλα. Ο καρπός τους είναι κάψα ωοειδής. Συνήθως ευδοκιμούν σε γη πλούσια σε νιτρικά άλατα. Σε μερικές περιοχές χρησιμοποιούνται ως κλωστικά σε χονδροειδή υφάσματα. Τα τρυφερά τους βλαστάρια χρησιμοποιούνται και ως πτηνοτροφή. Μερικά εξάλλου είδη είναι χρήσιμα στη φαρμακευτική. Τα φυτά αυτά, που είναι γνωστά με τα ονόματα τσουκνίδες, τσικνίδες, τσούκνες, σκνίθρες και σκίθες, φυτρώνουν και στην Ελλάδα. Τα πιο γνωστά ελληνικά είδη είναι η ο. η σφαιριανθής, η ο. η δίοικη, η ο. η καυστική, και η ο. η μεμβρανώδης.

* * *

η

βοτ. η τσουκνίδα.

[ΕΤΥΜΟΛ. Μεταφορά στην ελλ. ξεν. όρου, πρβλ. αγγλ. urtica < λατ. urtica «τσουκνίδα»].